Terminologia tłumacza

Tłumaczenie, przekład, translacja czy translatoryka, translatologia, traduktologia… czyli parę słów o terminologicznym chaosie w określaniu pracy tłumacza

 Osoby zajmujące się tłumaczeniem lub nim zainteresowane, na pewno spotkały się również z określeniem przekład, który wydaje się oznaczać to samo – tekst przełożony na drugi język. Na moich studiach magisterskich uczono mnie, że istnieje jednak pewna różnica pomiędzy tymi dwoma określeniami – przekład odnosi się do tekstów literackich; książkę się przekłada, a nie tłumaczy. Ma to związek ze specyfiką tłumaczenia [sic!] literackiego – podczas gdy teksty użytkowe możemy „wytłumaczyć” na swój język i w swoim rozumieniu, teksty literackie wymagają „przełożenia” stylu i myśli autora. Mamy tu do czynienia z określeniem tłumaczenia jako procesu. Co ciekawe, Zofia Kozłowska w O przekładzie tekstu naukowego (str. 38) nadmienia, że do określenia samego procesu tłumaczenia używa się terminu translacja, a na określenie przedmiotu tłumaczenia translat.

            Określanie procesu i wyniku pracy tłumacza jest różne u różnych tłumaczy i badaczy. Niektórzy preferują rozróżnienie tłumaczenie = proces, a przekład = rezultat. „Tytuł krakowskiej serii Między oryginałem a przekładem też wskazuje na to, że przekład oznacza tekst a nie proces” (ibidem, 39). Przy okazji bardzo polecam tę serię, każdy tłumacz może znaleźć w niej coś dla siebie. Ja mam wydanie o radości tłumaczenia, a także to, o poczuciu humoru w przekładzie:).

            Określenie dziedziny zajmującej się tłumaczeniem również nie jest jednoznaczne. Mamy do wyboru przekładoznawstwo, teorię przekładu, teorię tłumaczenia, traduktologię, translatologię, czy translatorykę. Tak naprawdę każdy nowy termin jest po prostu wprowadzany przez tłumaczy i teoretyków tłumaczenia. Ten terminologiczny chaos wynika przede wszystkim z wolności.

chaos

                                                                                                                                                                            Źródło: http://info.jmu.edu/dux/files/2013/01/chaos.jpg

Każdy ma prawo używać w swoich pracach takich terminów, jakie uważa za słuszne. Jest to szczególnie widoczne w przypadku traduktologi i translacji – bardzo możliwe, że autor używający pierwszego jest specjalistą z dziedziny języka francuskiego, czy włoskiego, a ten, który pisze o translacji, tłumaczy raczej na język angielski.

            Poza tym, niektórzy używają kilku terminów wymiennie, traktując je synonimicznie. Ja osobiście zostaje przy rozróżnieniu, którego mnie nauczono na studiach. Poza tym, czy określanie swojej pracy ma jakieś znaczenie? Wydaje mi się, że najważniejsze są wyniki i uczciwość, a reszta… „zwał jak zwał”.

O terminologicznym chaosie w określaniu pracy tłumacza
Tagi wpisu: chaos terminologiczny, książkę się przekłada, praca tłumacza, proces tłumaczenia, przekład, przekład literacki, przekład to rezultat, przekładoznawstwo, tekst przełożony na drugi język, tekst użytkowy się tłumaczy, teoria przekładu, teoria tłumaczenia, terminy tłumaczenia, tłumaczenie, tłumaczenie literackie, tłumaczenie na język angielski, tłumaczenie to proces, traduktologia, translacja, translat, translatologia, translatoryka

Komentarze

    Dodaj komentarz

O mnie

tłumaczenia z aniglskego
profesjonalny tłumacz angielskiego monika@frogtranslation.com
+48 509 904 198
facebook.com/Frogtranslation
www.tlumaczenia-pisemne.pl

profesjonalny tłumacz 2010-2011 - Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej
- podyplomowe studium przekładu
2007-2009 - Wyższa Szkoła Filologiczna we Wrocławiu
- magister filologii angielskiej
2004-2007 - Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Wałbrzychu
- licencjat filologii angielskiej
Tłumaczenie z ang na polski i z pol na angielski Uniwersytet Warszawski • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie • Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie • Uniwersytet Wrocławski • Politechnika Wrocławska • Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu • Wydawnictwo Mateusza.pl • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski • Wydawnictwo Triglav - zobacz więcej...
tanie tłumaczenia Tłumaczeniem zajmuję się już prawie 20 lat. Stale współpracuję z uczelniami wyższymi i ich pracownikami. Przetłumaczyłam na język angielski kilkadziesiąt książek, setki artykułów naukowych oraz tysiące tekstów użytkowych. Prowadziłam wykład na konferencji językowej dotyczący błędów tłumaczeniowych. Moją specjalizacją są teksty naukowe, techniczne, literackie i użytkowe. - zobacz więcej...
opinie

Pani Monika Matykiewicz wykonała tłumaczenia kilku specjalistycznych tekstów naukowych na bardzo wysokim poziome. Chciałabym polecić Panią Monikę osobom, którym zależy na jakości tłumaczonych tekstów oraz terminowości. Dodatkowym atutem współpracy…

— Dr inż. Urszula Kaźmierczak – Politechnika Wrocławska

zobacz więcej opinii...

Formularz kontaktowy



    Opcjonalnie - załącz plik z tekstem:

    Facebook

    Ostatnie wpisy

    • Korekta tłumaczenia wierszy
      Niedawno wykonałam zlecenie korekty tłumaczenia wierszy. To było moje pierwsze ...
    • Błędy w tłumaczeniu książek
      Chciałabym dzisiaj trochę opowiedzieć o procesie tłumaczenia książek, który to ...
    • Przekład powieści z końca XIX wieku
      Dzięki współpracy z Wydawnictwem Vin Ross w moje tłumaczeniowe ręce wpadają bar...
    • Przekład bajek z języka angielskiego na język polski
      Czytelnik i tłumacz bajek dla dzieci Literatura dziecięca od jakichś czterec...
    • Tłumaczenie umowy pośrednictwa na angielski
      Codzienność tłumacza to nie tylko przekład książek i wierszy... Czasem należy z...

    Komentarze

    • Photopolis - "Świetny artykuł. Naprawdę dobrze napisane. Wielu autorom wydaje się, że mają rzetelną wiedzę na ten temat, ale tak nie jest.…"
      Tłumacz polsko-angielski
    • Best Text - tłumaczenia tekstów naukowych - "W angielskiej wersji tłumaczenia, w tym prac magisterskich i doktorskich, zwykle otrzymuje się o 10-15 procent więcej słów niż w…"
      Tłumaczenie streszczenia pracy doktorskiej
    • Joanna - "Czy znalazłeś kogoś chętnego do pomocy? Joanna"
      Tłumaczenie poezji
    • Aniaa - "zwłaszcza kiedy tłumaczy na niewłaściwy czas"
      Czy translator dobrze tłumaczy?
    • Monika Matykiewicz - "Proszę o przesłanie tekstu na monika@frogtranslation.com, aby uzyskać bezpłatną wycenę"
      Tłumaczenie poezji